Gramatyka niemiecka

Czasowniki rozdzielnie złożone.

Wielka część czasowników niemieckich rozdziela się w formach osobowych Indikativ i Konjunktiv Präsens i Präteritum oraz Imperativ, np.:

ausfahren – ich fahre aus.

Zazwyczaj oddziela się przedrostek. Staje on wtedy na końcu zdania: ich fahre morgen nach Frankreich aus. Najczęstsze przedrostki czasowników rozdzielnie złożonych to: ab-, an-, auf-, aus-, bei-, da-, dar-, ein-, empor-, hin- , her- (i przedrostki złożone: heraus-, herum- , hinaus- itp.), los-, mit-, nach-, nieder-, vor-, weg-, weiter-, wieder- (z wyjątkiem: wiederholen), zu-.

W zdaniu podrzędnym czasownik stoi na końcu zdania, wtedy nie rozdziela się:

Er sagt, dass er ausfährt.

Rozdzielenie nie zachodzi w bezokoliczniku i imiesłowie czynnym: ausfahren, ausfahrend.

W imiesłowie biernym (Partizip II) między przedrostkiem a pozostałą częścią czasownika zwykle pojawia się -ge-: aus-ge-nommen.


Przykłady: Czas Präsens: następuje rozdzielenie : einsteigt > steigt + ein:
Er steigt in den Bus ein = on wsiada do autobusu.
Es trägt zum Erfolg bei = to przyczynia się do sukcesu.
W zdaniu podrzędnym nastąpi ponowne połączenie : Ich sage, dass er in den Bus einsteigt. Ich sage, dass es zum Erfolg beiträgt.
Niewiele się zmieni w czasach prostych (Präteritum, Konjunktiv I, Konjunktiv II) :
er stieg in den Bus ein, er steige in den Bus ein, er stiege in den Bus ein, es trug zum Erfolg bei
W Imperativie ta sama zasada : Steige in den Bus ein !
Z kolei w czasie Futur I i innych czasach z bezokolicznikiem : ich werde in den Bus einsteigen – jest Infinitiv, a Infinitiv się nie rozdziela.
I na koniec Perfekt i Plusquamperfekt i inne formy używające Partizip II :
Ich bin in den Bus eingestiegen. Es hat zum Erfolg beigetragen.
Ich war in den Bus eingestiegen. Es hatte zum Erfolg beigetragen.
Er sei in den Bus eingestiegen.Es habe zum Erfolg beigetragen.

Spis treści

poprzednia strona następna strona